21
Бейсенбі,
Қараша

һижри

Жастар жат ағым жетегіне неліктен тез түседі? Дәстүрлі діни ұстаным қайтсе нығаяды? Діни білікті кадр даярлауда қандай кемшіліктер бар? Рухани жаңғыру жолында өткеннен өнеге алып, өміршең мұраларды ұрпаққа үлгі етіп, керітартпа ұғымдарды жадымыздан өшіру үшін қандай жоспар құру қажет? Бүгінгі қоғамдағы діни ахуалға, дін саласын реттеуге қатысты дінтанушы, философия ғылымының кандидаты Кеңшілік Тышханұлы өз пікір-пайымын білдірді.

Қоғамда әртүрлі ағымдар пайда болғалы, діннің төңірегінде дау көбейіп жатыр. Қазіргі сәләфилер, уахабилер, тәкпіршілер болсын, жалпы халықтың діннен бейхабарлығын өздерінің пұшайман пиғылдарына пайдаланумен келеді. Салдарынан жамағат мәзһаб пен ақидада, Құран мен хадисте, парыз бен сүннет амалдарында жаңылысып жатқан жайы бар. Оған адамның өзі де кінәлі. Мешіт тұрғанда, мешіттің ішінде имамдар отырғанда, оларға бармай, жолдағы «диуаналардың» арам айтағына сеніп, одан қалса солардың жетегіне еріп кете береді.

Құлшылық артық па әлде білім бе? Бізге кейбір мұғалімдеріміз: «Алла тағаланың алдында білімді адам құлшылық жасаушыдан артық»,– деп намаз оқитындарды кемсіткендей сыңай танытады. Бұған не дер едіңіз?

Филология ғылымдарының докторы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Мекемтас Мырзахметұлымен өзі қалам тартқан көрнекті тұлғалар жа­йында пікір алмасып, әңгіме қаузаған едік. Олардың ұлт мүддесіне сіңірген еңбектері, шығармашылықтары және зерттеп-зерделеу жұмыстары туралы ғалым ойларын өз сөзімен бергенді жөн көрдік.

Қайтыс болған кісінің артынан жыртыс, тәбәрік, киім тарату қазақ халқының салт-дәстүріне сіңісіп кеткен үрдістер. Мұның бәрін мұсылман халқымыздың қайтқан кісінің атынан  садақа беру ниетімен жасайтындығы белгілі. Ислам діні бойынша, қайтыс болған кісінің атынан садақа беруге болады және оның сауабы өліге тиеді деп есептеледі.

Сұраққа жауап беру үшін алдымен ислам діні бойынша «кәпір» дегеннің кім екенін анықтап алуымыз қажет. Қазақ тілінде қолданылып жүрген «кәпір» сөзі араб тілінен енген.

Жасаған Ием, Жаратушы Құдірет – Алла Тағаланың 99 аты бар. Таспих моншақтары – 99.

***

Біреулерге Құдай бәрін береді. Байлық та бар, алтын, гауһар, інжу-маржан – бәрі бар. Төрт құбыласы сай.

Бірақ Иман жоқ.

Ең сорлы адам – сол.

Бір кем дүние.

На днях в Алматы состоялся очередной отчетный съезд главных имамов регионов. Обсуждались не только достижения в информационно-разъяснительной работе с паствой, но и серьезные проблемы. В Духовном управлении мусульман Казахстана признают, что терроризм и религиозный экстремизм перестал быть для страны предполагаемой угрозой. Он вполне реален. Что делает официальное мусульманское духовенство в борьбе с приверженцами радикальных течений, рассказал заведующий отделом пропаганды — секретарь совета улемов ДУМК, теолог Ершат Онгаров.

Мемлекет және қоғам қайраткері Мырзатай Жолдасбековтің егемен еліміздің іргесінің бекіп, шаңырағының көтерілуіне сіңірген еңбегі зор. Өткен ғасырдың сексенінші жылдарының аяғында мемлекеттік маңызды істерге араласа бастаған ол Қазақстан тәуелсіздік алған кезеңде ҚР Премьер-министрінің орынбасары қызметін атқарды. Содан бері мемлекетіміздің басынан кешкен жағдайларды, халқымыздың әрбір қуанышы мен сүйінішін көз алдынан таса қылған кездері жоқ. Академик әсем Астанамыздың елорда атанған алғашқы жылдарынан бастап, осы күндерге дейінгі өмірінің, шағын шаһардан барша әлем қызығатын қалаға айналуының да куәгері. Биылғы еліміз Тәуелсіздігінің  25 жылдық мерейтойында және Астана күні тойлануына шамалы уақыт қалғанда біз Мырзатай ағамен осы тақырыптар төңірегінде сұхбаттастық. 

Халық арасында кеңінен тараған, тамыры тереңде жатқан салт-дәстүрлермен бірге шариғат құптамайтын ырымдар, қалыптасып қалған әдеттер де бар. Мысалы, болашақты болжау, балгерлікпен айналысу, құмалақ ашу  (дәстүрден гөрі кәсіп дегеніміз дұрыс болар) қазақ халқында ежелден бар. Қазақтың хан сарайында болжаушы, кеңесші ретінде балшылардың болғанын тарихтан білеміз.