Оқып тұрған намазын мына жағдайларда үзуіне болады (мубах):
1. Жылан, шаянды т.б. қауіп төндірер жәндікті өлтіру;
2. Қашып бара жатқан хайуанды ұстау;
3. Отарға қасқыр шапқанда;
4. Қайнап, тасуға әзер қалған қазанды оттан алып қою үшін;
5. Ең аз бір күміс дирхамның құнына тең келер қомақты ақша немесе алтын-күміс сияқты өзінің не өзгенің құнды дүниесінің жоғалуынан қауіптенгенде;
6. Үлкен не кіші дәрет қатты қышағанда (уақыт шығуға таяса бұзбайды);
7. Діні бөтен кәпір адам келіп: маған Исламды түсіндір десе;
8. Толғақ қысып, босану сәті келгенде;
9. Баласы қатты жылап, зиян шегуінен қауіптенгенде;
10. Аяғы ауыр әйелдің дәл босану сәтінде уақыты кірген намазды оқымай, кейінге қалдыруына рұқсат;
11. Ұры-қарыдан қорыққан жолаушы кісіге намазын кешіктіріп оқуына рұқсат[1].
Мына жағдайларда оқып тұрған намазын бұзу уәжіп болады:
1. Апатқа ұшыраған адам көмек сұрағанда көмек беру;
2. Суға түншығып жатқанды құтқару;
3. Өртте қалған адамды құтқару;
4. Бір зағип жанның шұңқырға түсіп кетуінен қауіптенгенде;
5. Кішкене баланың төбеден құлап кетуінен, суға ағып кетуінен, көлік астына түсіп кетуінен, т.б. қауіптенгенде;
6. Өртті сөндіру;
7. Ата-анасы көмек сұрап шақырғанда. (Көмек үшін емес, жай шақырғаны үшін парыз намазды бұзбайды. Бірақ, нәпіл намаз оқып тұрғанда ата-анасы жай шақырған жағдайда да бұзуы керек, әрине (жай шақырғанда) егер намаз оқып тұрғанын білмей шақырған болса. Ал біле тұра жай шақырса, нәпілді де бұзбауына құқылы)[2].
[1] Имам Шурунбүләли: Имдәд – 382-383 бет.
[2] Ибн Ғабидин: Роддуль Мухтәр – 4/189-191 бет.
материал «Заман тудырған сұрақтар» кітабынан алынды,
ummet.kz
