Нәпсінің кезекті бір кемшілігі – ақиқатты қабыл етуге көндікпеуі. Себебі құлшылық оның жаратылысына, табиғатына түбегейлі қайшы.
Нәпсі тәрбиесі: Нәпсінің жаман қалауларын әркез басып отыру
Мұсылман адам ішкі қалауы әлдебір ой салғанда, сол істің дұрыс-бұрыстығын саралап барып істеуі қажет. Әйтпесе, нәпсісінің қалауын орындай беру адамды орға жығары сөзсіз.
Нәпсінің кемшілігі: Өзін жәннаттықпын деп деп елестетуі
Нәпсінің кемшіліктерінің бірі – Алланың азабынан құтылудың есігінің алдында тұрмын деп құр бос қиялдауы (яғни, нәпсінің белгілі бір құлшылықтарды орындап жүрген соң Алланың қаһарынан құтылып, рақымына іліктім деп қиялдап, өзін жәннаттықпын деп елестетуі).
Нәпсінің кемшілігі: Мұсылмандарды жек көру
Нәпсінің кемшіліктерінің бірі – мұсылмандарды жек көруі. Оларға дандайсып, асқақтай қарауы. Оларға паңданып, тәкаппарлық көрсетуі.
Иманды арттырудың жолы: Алланың құдіретін танытатын жаратылыстар туралы ойлау
«Жеті аспанды қабат-қабат етіп жаратқан – Сол (Алла). Әр-Рахманның жаратуында ешбір кемшілікті көрмейсің. Қайта көз салшы, қандайда да бір сәйкессіздік көре аласың ба?! Содан кейін де көзіңді қайта сал. Көзің саған қажып, талған күйде қайтады». («Мүлк», 3-4-ші аяттар).
Иманды арттыру жолы: Көп тамақ, көп сөз, көп ұйқыдан тыйылу
Шектен тыс тамақ – құлшылыққа кедергі келтіреді.
Нәпсінің кемшілігі: Жасаған күнәсі көп бола тұра аз ғибрат алу
Нәпсінің кемшіліктерінің бірі – жасаған күнәсі көп бола тұра Алланың дереу жазаламай, (жазасын) кешеуілдетуінен аз ғибрат алуы.
Өзгеге пайда тигізу – өзіңді құтқарады
Рухани құлдыруға ұшырамай тұрып, бұл синдромның шеңберінен шығудың тағы бір жолы – өмірде мағыналы және пайдалы мақсатпен жүру.
Даналық, хикмет дегеніміз он түрлі істі істеумен келеді
Лұқман ұлына былай деп өсиет етіпті:
Нәпсінің кемшілігі: Өзгелердің кемшілігін жария етуді жақсы көру
Нәпсінің үлкен кемшіліктерінің бірі – бауырлары мен жолдастарының кемшіліктерін жария қылуды жаны сүюі.
«Күнәдан тәубе қылған жан еш күнә жасамағанмен бірдей»
Тәубе – барынша шынайылықпен «аһ» ұрып, күнәнің кірлерінен арылып, «Сол нәпсіні (тәкаппарлық пен Аллаға қарсы келу дертінен) арылтқандар (Алланың ауыр азабынан) сөзсіз, құтылып, мұратына жетеді» («Шәмс» сүресі, 9–10-аяттар) деген аяттың сырына қанық болу.