18
Сенбі,
Мамыр

һижри

         Уақыт ешкімге құлақ аспай зымырап өтіп жатыр. Көпшілігіміз уақыттың қадірін біле бермейміз. Оның қадірін қалай білуге болады десеңіз? Жақсылап тыңдаңыз:

Бір күні хазіреті Әбу Бәкір таң намазына дәрет алып, мешітке келе жатып, мешіттің алдында бір жас баланың жүргенін көзі шалып қалады. Әлгі бала мешіттің ауласында біресе ары шауып, біресе бері шауып әбігерге түсіп жүрген болады. Оны көрген хазіреті Әбу Бәкір бұған не болды деп таңырқап, мән-жайды сұрамақ болып, баланың қасына барады. Қасына барып, «неге бұлай қара терге түсіп, әбіржіп жүрсің?» - деп сұрайды.

Төмендегі жазу – атақты Ислам ғалымы Шейх әдәб Алидың насихаты. Бұл насихаттың  жазылғанына арада 700 жыл өтсе де, әлі күнге ескірмегендігі, құнын жоймағандығы, одан бергі заман ағымына қарамастан өміршең қалпын сақтауы, шындығында да,таңғаларлық жайт.

Қорқынышты жеңу

         Көлдің басында отырған адамның назары бір итке ауады. Қатты шөлдеген ит көлдің басына келеді де су ішер кезде, кері қарай бұрылып, қаша жөнеледі. Иттің бұл қылығына алғашқы түсінбеген адам кейіннен барып істің мәнісін түсінгендей болады. Ит суға жақындап келіп ішпек болғанда, судағы өз бейнесінен қорқып қаша береді. Бірақ бұл бұлай жалғаспайды. Ақыры шыдамы таусылған ит судың ортасына секіріп шөлін қандырады. Мұны ұзақтан бақылап отырған адам былай деп ойға батады:

         Шашы мен сақалы ағарып, бетін әжім басқан ұстазым Доктор Пападеростан «өмірдің мәні не?» деп сұрадым. Ол кісі гректің мәдениеттанушысы әрі тарихшы профессоры болатын. Жолдастарым үйреншікті әдеттеріне салып, айқайлап күліп, сыныптан шығуға ыңғайлана бастады. Сол кезде Пападерос қолын жоғары көтеріп, сыныптағы шуды лезде басып тастады. Сосын менің қандай мақсатпен сұрап тұрғанымды білу үшін көзіме бір сәт тесіліп қарап алды да: «Сұрағыңа жауап берейін», - деді.

 

Бір ауылда дұғасы екі етілмей қабыл болатын бір адам бар екен. Дұғалары қабыл болмайтын бір топ адам әлгі адамның алдынан шығып, мұның сыры мен жай-жапсарын сұрайды. Дұғасы қабыл болатын адам бір топ адамнан: «Дәл қазір сендер танымайтын бір адам келіп қарызға ақша сұраса берер ме едіңдер?» - деп сұрайды.

 Бір күні сахаба Үбәй ибн Кағыб (р.а.) пен хазірет Омар (р.а.) бір мәселеде таласып, қазыға барып жүгінеді. Қазы халифаның келгенін көргенде, орнынан ұшып тұрып орындық ұсынады. Бірақ бұл аңдаусызда Омардың (р.а.) ашуын туғызады:

– Сен төрелігіңді бастамай жатып алдыңа келген адамдарды алаладың. Мен бұл жерге халифа ретінде емес, сенен әділет іздеген қарапайым мұсылман ретінде келіп отырмын. Менің халифалығым бұл жерде есепке алынбауы тиіс!

Омар (р.а.) осыншалықты әділдікке жіті мән берген жан. Сол үшін де Пайғамбарымыз (с.а.с.) оған «Фаруқ» деген лақап ат қойған. 

 

"Тағылым таразысы"

 

 

 

Қалың қалай? Аман ба? Иә, тәубе. Бұл, көне көз қариялар аман-саулық сұрасқанда айтатын сөздердің легінен. Тәубе деп жағдайы жақсы екенін айтқысы кеп тұр. Дегенмен, тәубе – күнә үшін кешірім сұрау сөзі. Демек, бір қарағанда «жағдайым жақсы» дегеннің орнына «тәубе» деп айту қисынсыз. Алайда, атам қазақ бұл сөздің пайымына бармай, жөнсіз қолданған деу қателік. Керісінше, мұнда сөздің парқына бармай отырған біз.

Жас бір жігіт дәрет алайын деп білегін сыбанғаны сол екен, шайтан лағынеті жүгіріп келіп, былай деп сыбырлайды: «Жап-жас болып не көрінді сонша? Оралыңның барында ойнап күлмейсің бе? Бұл дүниеге екі рет келмейсің ғой. Ертең жасың келіп, қартайған кезде де құлшылық жасап үлгересің».