21
Бейсенбі,
Қараша

һижри

Ислам  ата-ана мәртебесiн басқа ешбiр дiнде болмаған дәрежеге көтерiп, оларға тиiстi адамгершiлiк, әдеп-инабаттылықты Алла Тағаланың жалғыздығына иман келтiруден кейiнгі екiншi орынға қояды:

 وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا

Құран түскен құт мекенге, Пайғамбар табаны тиген киелі топыраққа, қасиетті Мекке қаласына қажылық ету – әрбір жұмыр басты пенденің арманы. Дегенмен, қажылық – ауыр да машақатты сапар. Үлкен дайындықты, ерекше әзірлікті қажет ететін сапар. Тәуекел деп аттанып кете баратын сапар емес.

Бір қызығы, жыр сүйер қауымның қатары жас өскіндермен толыққан сайын Мұқағали Мақатаевтың жыр әлеміне деген оқырман қызығушылығы үдей түсіп, жырларын жатқа оқып, оны өзіне ұстаз тұтатындардың саны толастамақ түгілі, жылдан-жылға еселеп кетті десе болғандай.

«Жанжалды жаны сүймейтін»

Хазреті Әнас ибн Мәлік (Алла оған разы болсын)  адал болғандығы соншалықты кез келген жағдайда пайғамбарымыз (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) үшін жанын пида етуге дайын еді. Ол салт-дәстүрді жақсы меңгеріп, пайғамбарымыздың әрбір іс-әрекетіне мұқият қарап, діни рәсімдерді де дәл пайғамбарымыздай етіп орындауға тырысатын.

Наурыз ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша 22 наурыз күн мен түннің теңесуі кезіне тең келеді. Парсы тілінен түркі тілдес халықтарға өткен наурыз «но=жаңа + роуз=күн» деген сөзден шығады. Мағынасы «жаңа күн».

Әр істе ақылмен әрекет ету – адам баласын басқалардан айрықша көрсететін басты ерекшеліктердің бірі. Ақылды адамның сөзі аз, ісі көп, әр қадамы мығым болады. Тек қана ауызбен орақ орып қойып, іс жүзінде ештеңе тындыра алмасаңыз, ақылды, парасатты адамдар қатарына кіре алмайсыз. Ал, ондай адамдардың қатарынан көріну үшін артық-ауыс әңгімені шектеп, пайдалы жұмыстармен айналыспақ керек. Сонымен қатар, адам баласы Алланың қалауымен жаратылған әлсіз бір құл екенін сезіне білген дұрыс.

Бүгінгі қоғамда, әсіресе мұсылмандар арасында белең алып отырған ажырасу проблемасы көпшіліктің көңілін алаңдатуда. Зерттеу агенттігінің хабарлауынша, 2013 жылдың алғашқы жартыжылдығында Қазақстанда 34 мың отбасының шаңырақ көтеріп, дәл сол жылы 11 мыңнан астам отбасының ажырасқандығы тіркелген.

Бүгінгі сұхбатымызға асыл дінімізде һәм ата дәстүрімізде негізі бар тоқал тақырыбы, әмеңгерлік салты арқау болмақ. Әлеуметтанушы сарапшы мамандар тәуелсіздік алған кезеңнен кейін осы үрдістің көптеп көтеріле бастағанын айтады. Ал дін мамандары бұл қадамға нәпсінің қалауымен емес, ақылдың көзімен қарап келу керек дейді.

Молда – бұл араб сөзі, синонимі имам. "المُلَّا‎" –мырза, әмірші, ғалым, діни рәсімдерді атқарушы, ұстаз. Имам – мұсылмандардың дінге де, дүниеге де қатысты істерін бірдей басқарушы. Бұл турасында қасиетті құранда:

Бірде саңлақ сахаба Әбу Бәкір (р.а.) ең аптап ыстық күні үйінен шығып мешітке келді. Әбу Бәкірдің (р.а.) мешітке келгенін естіген сахаба Омар (р.а.) да мешітке беттеді.