27
Сенбі,
Сәуір

һижри

Сенім тұрғысынан адамдардың дәрежелері

Пенденің сенім тұрғысынан дәрежелері болады. Құранда Жаратушыға иман ету мен иман келтірмеу тұрғысынан адамдардың діни дәрежесі әртүрлі болатындығы анық түрде баян етілген.

Шариғат – адамзат өмірін тәртіпке келтіретін басты құрал

Ислам шариғаты адам өмірін жан-жақты қамтып, әр адамның ана құрсағындағы нәрестелік кезеңінен бастап қабірге қойылу кезеңіне дейінгі  өмірін толығымен өз қамқорлығына алған. Шариғат адамзат өмірін барлық жағынан төмендегідей тәртіпте ретке келтірген:

Шариғат пен фиқһ ұғымдарының айырмашылығы

Фиқһ – шариғаттың практикалық бөлігі. Шариғат Алла Тағаланың құлдары үшін сенім мен амал тұрғысынан жүзеге асуын талап етіп бекіткен, Құран мен сүннетте көрініс тапқан заңдары мен нормалары. Сенім тұрғысынан жүзеге асуын талап еткен бөлігін кәлам немесе таухид ілімі, ал амал тұрғысынан талап еткен бөлімін фиқһ ілімі зерттейді. Осы тұрғыда шариғат пен фиқһ ұғымдарының парқын айыра тануымыз қажет:

Иман – тілмен айту, жүрекпен сену, денемен құлшылық жасау

Хадис ғұламалары (барлығына Алланың рақымы жаусын): «Иман – тілмен айту, жүрекпен сену және денемен жасалатын амал-құлшылықтан тұрады», деген. Біздің  (матуридия) ғұламалардың көбі: «Иман – тілмен айтып, жүрекпен сену» десе, Жаһм  ибн Сафуан мен қадария ағымының өкілі Хусайн ас-Салихи: «Иман дегеніміз – білу» деген.

Ислам ақидасының орта жолды ұстану себебі

Ислам ақидасы бірқатар сенім жүйелерімен салыстырғанда (табиғаттан тыс күштерге, өзге де беймәлім алапат күштерге, бір құдайға емес, бірнеше құдайға сенім, адам өлгеннен кейін оның жаны басқа тәнге өтетініне сенім т.б.) нағыз орта жолды ұстанады.

Ғайыпқа иман етудің маңыздылығы

Ислам діні бойынша ең қуатты иман – ғайыпқа сену. Яғни, көрмеген нәрсесіне сену деген сөз. Бұл да Аллаға және Оның елшісі Хазіреті Мұхаммедке (с.а.у.), оның әкелген хабарларына шын жүректен күмәнданбастан сенумен жүзеге асады.

Кіл көпір (Сырат) деген қандай көпір?

« Сырат көпір» деген сөз хадистерде көп кездеседі. Көпір – жол мағнасын береді. Бірақ біздің шектеулі ақылымызбен ұға алмайтын түрде тозақтың үстінен бір көпір құрылады.