20
Сенбі,
Сәуір

һижри

Құрбандық шалудың әдептері қандай?

Құрбандық шалған кезде көптеген жайттарға назар аударады. Құрбан шалынатын жердің таза болуына көңіл бөлу, құрбан шалатын жерге малды ұрмай-соқпай апару, құрбан малын құбылаға қаратып, сол жағымен жатқызу.

Құрбан айт – мал сою науқаны емес

Құрбан араб тілінде «жақындау» дегенді білдіреді, яғни жасаған сауап істер арқылы жүректі тазартып, Аллаға жақындай түсу. Ал шариғатта терминдік мағынасы «шарттарымен санаса отырып, құлшылық ниетімен мал бауыздау» дегенге саяды.

 Құрбан шалудың тарихы

Құрбан шалу Ибраһим (а.с.) Пайғамбардан келе жатқан сүннет жолы. Ибраһим Пайғамбар өте мейрімді, тым жұмсақ жан болатын. Ол Алла Тағаладан, өзінен кейін халықты тура жолға бастайтын ұл сұрап, көп жыл бойы Алла Тағалаға жалбарынды. Бұл тілегі әбден қартайып, ұрпақ сүюден үміті үзілген уақытта қабыл болды.

Нәзір құрбандық дегеніміз не?

Мысалы, ауырып жатқан адам «ауруымнан айықсам, құрбандыққа бір мал шалам» деп ниет еткен болса, ауруына шипа тауып аяғына тұрған жағдайда құрбан шалуы – уәжіп.

Құрбанды қай уақытта шалу керек?

Құрбандық шалудың белгілі уақыты бар. Құрбандықты одан алдын немесе кейін шалуға болмайды. Уақытынан бұрын шалған құрбандық өз отбасы үшін сойылған мал іспетті. Ол құрбандық болып есептелмейді. Ал уақытынан кейін шалса, оның етін садақа ету уәжіп болады, одан өзі жемейді[1].

Құрбандыққа жарамды және жарамсыз малдар

Пайғамбар (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Құрбандық ретінде төрт түрлі малды шалуға болмайды: ақауы айқын бір көзді малды; ауруы айқын ауру малды; ақсақтығы айқын ақсақ малды; және әлсіздігі айқын арық малды»,-деген. (Тирмизи, Ахмад).

Құрбан айт намазы қалай оқылады?

Айт – арабшадан аударғанда, «мейрам» деген мағынаны білдіреді. Айт намаздарының уәжіптігі Құран мен сүннетке сүйенеді. Біріншісі – Рамазан айты, екіншісі – Құрбан айт.

 Құрбан малының қай ағзасы желінбейді?

Жалпы, еті адал малдардың мына ағзалары желінбейді: аққан қаны,аталық-аналық мүшелері, дорба бездері, қуығы, өті.

Қарызы бар кісілер құрбандық шалуға бола ма?

Құрбан айт, яғни мұсылман күнтізбесі бойынша Зуль-хижжа айының оныншы күні, шариғат бойынша жылдың ең ұлы күніне жатады. Бұл күні жасалатын ең үлкен құлшылықтардың бірі – құрбан шалу. Құрбан шалу дегеніміз – мұсылман күнтізбесі бойынша Зуль-хиджа айының оны күні, күн шыққаннан кейін, айт намазы оқылып, одан соң Алла үшін құрбандыққа қой сою рәсімі.

Неге жылқы малы құрбандыққа шалынбайды?

Ислам діні тарих сахнасына шыққан он төрт ғасырдан бері әһлү суннаға жататын фиқһтық төрт мәзһаб ғұламаларының ешқайсысы жылқы малын құрбандыққа шалуға пәтуа берген емес. Оның басты себебі ислам шариғатының басты қайнар-көзі Құран Кәрімде: