Алланың берген нығметтерін ойлау – ғибадаттың ең жоғарысы

Ислам діні адам баласының санасын әр түрлі жалған нанымдардан арылтып, әлемнің жаратылуы, болмыс пен өзі туралы ой жүгіртуге шақырады. Өйткені ол ақыл иесі болғандықтан, ақиқатқа ойлау арқылы қол жеткізуі керек. Сол үшін де оған еркін ойлау мүмкіндігі берілген.

Зұлымдық пен залымдық жасаудың зардабы

«Қиямет күні, бұл дүниеде) залым болғандарға (адамдарға зәбір көрсеткендерге) жанашыр дос та, сөзі өтетін шапағатшы (ара түсуші) да табылмайды».(«Мумин» сүресі, 18-аят).

Кешірімді болу және надандарға налымау

Айша анамыздан (р.а.):

Алла Тағала мен пайғамбарының тыйғандарынан тыйылу

Әбу Һурайра (р.а.):

Алла Тағала мына бес түрлі кісіге қаһарланады

Алла Тағала бес түрлі кісіге қаһарланады. Қаласа, бұл дүниеде жазалап, қаласа, ақыретте оларды тозаққа кіргізеді. Бұл бес түрлі кісі төмендегілер:

Зұлымдық атаулыны жойып жіберетін үш түрлі күш

Жаратушы Алла Тағала аятта былай дейді: “Иман келтірген һәм сол иманына Аллаға серік қосу сынды ең үлкен зұлымдықты араластырмағандар бар ғой, міне, солар өздерін қауіпсіздікте сезінуге әлдеқайда лайық. Тура жолда болғандар да солар” (“Әнғам” сүресі, 82-аят).

Алла Тағалаға мадақ пен шүкіршілік айтудың артықшылығы

Мені (әрдайым) естеріңе алыңдар, сонда мен де сендерді есіме аламын. Маған шүкіршілік білдіріңдер, күпірлік қылушы болмаңдар» («Бақара» сүресі, 152-аят). 

Тәрбиесі қиындау адамдардың төрт түрі

Адам бір амалды жақсы санап, оны жие орындауының арқасында оның бойында соған сәйкес мінез қалыптаса бастайды. Осыған орай адамдар төрт топқа бөлінеді:

Жүрек дертінің белгілері және олардан сауығу

Дененің әрбір мүшесі арнайы бір іс үшін жаратылған. Ол мүше сырқаттанып қалған жағдайда, оның орындауға тиіс әрекеті іске аспай қалады немесе машақатпен орындалады. Қол ауырса, зат ұстау күшін жоғалтады. Көз ауырса, көру қасие тін жоғалтады. Жүрек ауырса, өзіне тиіс амалды орындаудан мақұрым қалады. Ал жүректің орындауы тиіс амалдары: білім алу, хикмет үйрену және Алланы сүйіп, Оның әмірлерін орындау, оны зікір етіп ләззат алу. Алла тағала: «Мен жын мен адамдарды Өзіме құлшылық жасаулары үшін ғана жараттым», – деп айтқан (Зарият: 56).

Жүрек дертінің көзі – құмарға берілу

Егер жоғарыда айтылған нәрселер хаққында кеңірек ойланып, оларға тиісті көңіл бөліп, талдар болсаң, онда құпия көзің ашылады. Жүректің сырқаттары мен дерттері және оларды емдеу жолдары ғылым мен анық нұр арқылы анықталады. Егер бұған шамаң келмесе, онда иман мен оны растау жолында тақуалардың артынан жүріп, уақытыңды босқа өлтірме.